Almanya’da zorunlu askerlik uygulamasının yeniden gündeme gelmesi, özellikle Türk kökenli Alman vatandaşları arasında endişe yarattı. Alman Ordusu Birliği Başkanı André Wüstner’in, NATO’nun savunma hedeflerini karşılamak için 50-60 bin ek askere ihtiyaç duyulduğunu belirtmesi ve zorunlu askerliğin geri getirilmesini önermesi, tartışmaları alevlendirdi. Savunma Bakanı Boris Pistorius da mevcut gönüllü sistemin yetersiz kalabileceğini kabul ederek, kışla ve eğitim kapasitelerinin artırılması gerektiğini vurguladı.
Bu gelişmeler, Almanya’da yaşayan ve çifte vatandaşlık statüsüne sahip Türk kökenli gençleri doğrudan ilgilendiriyor. Eğer zorunlu askerlik yasası “yaşı uygun tüm Alman vatandaşlarını” kapsayacak şekilde yürürlüğe girerse, Türk-Alman çifte vatandaşların da askere alınması gündeme gelebilir. Bu durum, hem Almanya’daki Türk toplumunda hem de Türkiye-Almanya ilişkilerinde yeni bir tartışma alanı açabilir.
Zorunlu askerlik tartışmasının arka planı
Almanya, 2011 yılında zorunlu askerliği askıya alarak profesyonel bir orduya geçiş yaptı. Ancak Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal savaşından bu yana, Avrupa’daki güvenlik dinamiklerinin değişmesiyle zorunlu askerlik yeniden gündeme geldi. Alman Ordusu (Bundeswehr) şu anda yaklaşık 200 bin personel ile faaliyet gösteriyor, ancak NATO’nun 2031’e kadar asker sayısını 180 binden 200 bine çıkarma hedefi, mevcut kapasitenin yetersiz olduğunu ortaya koyuyor. André Wüstner, Deutschlandfunk radyosuna verdiği röportajda, “Askeriyede en iyi plan yapanlar, en iyi sonuçları elde eder. Şimdi planlama zamanı” diyerek, koalisyon hükümetini harekete geçmeye çağırdı. Savunma Bakanı Pistorius ise gönüllü sistemin açığı kapatamayabileceğini, ancak mevcut kışla ve eğitim altyapısının zorunlu askerlik için yetersiz olduğunu belirtti.
Türk-Alman çifte vatandaşlar için olası senaryolar
Eğer zorunlu askerlik yeniden yürürlüğe girerse, 18-23 yaş arası Alman vatandaşlarının askere alınması bekleniyor. Türk-Alman çifte vatandaşlar, Almanya’da doğmuş veya vatandaşlık almış olmaları nedeniyle bu kapsama girebilir. 7179 sayılı Askeralma Kanunu’na göre, Türkiye, Almanya’da 1 Temmuz 2011 öncesinde yapılan zorunlu askerlik hizmetini tanıyor ve bu kişiler Türkiye’de askerlikten muaf tutuluyor. Ancak 2011 sonrası için böyle bir muafiyet bulunmuyor. Çifte vatandaşlar, Türkiye’de dövizle askerlik yapma veya askerliği 35 yaşına kadar erteleme hakkına sahip. Almanya’da zorunlu askerlik yasası çıkarsa, Türkiye ile yeni bir muafiyet anlaşması müzakere edilebilir, zira Türkiye’nin Tunus ve Kuzey Kıbrıs ile benzer anlaşmaları mevcut. Aksi takdirde, çifte vatandaşlar her iki ülkede askerlik yükümlülüğüyle karşı karşıya kalabilir.
Toplumdaki tepkiler ve gelecek beklentileri
Almanya’daki Türk toplumu, zorunlu askerlik tartışmalarını endişeyle takip ediyor. Sosyal medyada, özellikle gençler arasında, askerlik yükümlülüğünün çifte vatandaşlar için nasıl uygulanacağı konusunda yoğun paylaşımlar yapılıyor. CDU/CSU ve AfD gibi partilerin seçmenleri, kamuoyu araştırmalarına göre zorunlu askerliği desteklerken, koalisyon hükümetinin 2026’da yeni bir askerlik yasası çıkarabileceği belirtiliyor. Pistorius’un “gönüllülüğü cazip hale getirme” önerisi, yıllık 40 bin Euro maaş gibi teşvikleri içeriyor, ancak bu, açığı kapatmak için yeterli olmayabilir. Türk kökenli aileler, çocuklarının hem Almanya hem Türkiye’de askerlik yapma ihtimalinden kaygı duyuyor. Uzmanlar, iki ülke arasında diplomatik bir anlaşma sağlanmazsa, çifte vatandaşların hukuki ve maddi yüklerle karşılaşabileceğini vurguluyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: