İran’dan İstanbul’da diplomasi çıkışı: Müzakereye hazırız

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, 21 Haziran’da İstanbul’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 51. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarını kınadı ve 2015 nükleer anlaşması gibi müzakereli bir çözüme açık olduklarını vurguladı. Ancak Erakçi, bombardıman altında ABD ile masaya oturmanın imkansız olduğunu belirterek, diplomasi için İsrail’in saldırılarının durdurulması gerektiğini söyledi. Erakçi’nin ABD’nin çatışmadaki rolüne yönelik eleştirileri ve Rusya’dan gelen küresel savaş uyarısı, bölgedeki gerilimin boyutlarını gözler önüne serdi.

Erakçi’nin müzakere mesajı ve 2015 vurgusu

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, İstanbul’daki İİT toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, İsrail’in 13 Haziran’da İran’a yönelik başlattığı saldırıların, 15 Haziran’da ABD ile planlanan 6. tur nükleer müzakerelerden iki gün önce gerçekleştiğini belirtti. Bu zamanlamanın, İsrail’in diplomasiyi engelleme niyetini gösterdiğini savunan Erakçi, “2015’te P5+1 ülkeleriyle (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ve Almanya) iki yıllık müzakereler sonucu vardığımız nükleer anlaşma, dünya tarafından kutlanmıştı. Diplomasi geçmişte işe yaradı, yine yarayabilir. Ancak halkımız bombardıman altındayken müzakereye oturamayız” dedi. Erakçi, İsrail’in açıkça barışçıl çözümlere karşı olduğunu ifade ederek, saldırıların durdurulması halinde İran’ın müzakerelere hazır olduğunu vurguladı.

ABD’ye sert eleştiri: Saldırıların parçası

Erakçi, ABD’nin İsrail’in saldırılarına destek verdiğini öne sürerek, “ABD, işin içinde olmadığını iddia etse de, elimizde ilk günden beri onların dahil olduğuna dair göstergeler var. Başkan Trump’ın açıklamaları, ABD’nin bu süreçte liderlik yaptığını açıkça ortaya koyuyor” dedi. ABD’nin çatışmalara katılmasının “talihsiz ve tehlikeli” olacağını belirten Erakçi, bu durumun bölgeyi ve dünyayı daha büyük bir krize sürükleyebileceği uyarısında bulundu. İran’ın nükleer programının barışçıl olduğunu ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetiminde devam ettiğini yineleyen Erakçi, İsrail’in nükleer tesislere yönelik saldırılarının uluslararası hukuku ihlal ettiğini söyledi.

Küresel savaş riski ve İİT’nin rolü

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, İsrail-İran geriliminin küresel bir çatışmaya dönüşme riski taşıdığını belirtti. Medvedev, ABD’nin İsrail’e verdiği desteği eleştirerek, “Trump’ın ekibi şimdi en sevdikleri zeki çocuklarıyla uğraşsın. Tek tehlike, bu çatışmanın küresel bir savaşa dönüşmesi” ifadesini kullandı. Erakçi ise İİT toplantısında İslam ülkelerine birlik çağrısı yaparak, İsrail’in bölgedeki “hukuksuz eylemlerine” karşı ortak bir duruş sergilenmesi gerektiğini savundu. Toplantıda, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ev sahipliğinde, İsrail’in Gazze, Lübnan, Yemen, Suriye ve İran’daki saldırıları masaya yatırıldı. İİT’nin, Birleşmiş Milletler ile iş birliği içinde barış için diplomatik adımlar atması bekleniyor.