İsrail, 14 Haziran 2025’te İran’ın en büyük doğalgaz sahası Güney Pars’ın 14. etap rafinerisine kamikaze insansız hava aracı (İHA) ile saldırı düzenledi. Basra Körfezi’nde yer alan bu stratejik tesis, İran’ın enerji güvenliği ve ekonomisi için kritik öneme sahip. Patlama sonrası rafineride yangın çıkarken, ekipler alevleri kontrol altına aldı. İran, İsrail’in enerji altyapısını hedef alması halinde Tel Aviv’in altyapısına misilleme yapacağını duyurdu. Saldırı, küresel enerji piyasalarında endişe yarattı.
Güney Pars, Katar’la paylaşılan dünyanın en büyük doğalgaz sahası; İran’ın doğalgaz üretiminin %70’ini sağlıyor. İsrail’in “Yükselen Aslan” operasyonu kapsamında nükleer tesislerin ardından enerji altyapısını vurması, İran’ın ekonomik gücünü zayıflatmayı hedefliyor. İran medyası, saldırının ciddi hasar yaratmadığını belirtse de, uzmanlar petrol ve gaz fiyatlarında dalgalanma öngörüyor.
Güney Pars sahasının önemi
Güney Pars, İran’ın Asaluyeh bölgesinde, 3.700 km²’lik bir alanda yer alıyor ve 14.2 trilyon metreküp gaz rezerviyle dünya lideri. İran’ın enerji ihracatının belkemiği olan saha, 24 etapta geliştiriliyor; 14. etap, ihracata hazır gazın rafine edildiği bir merkez. Saha, İran ekonomisinin %8’ini oluşturuyor ve Katar’la ortak üretim yapıyor.
Saldırının detayları ve etkisi
İsrail’in İHA’sı, 14 Haziran’da Güney Pars’ın 14. etap rafinerisini vurdu; yangın çıktı, ancak İran Petrol Bakanlığı, üretimin durdurulmadığını açıkladı. Fars haber Ajansı, saldırının küçük bir drone ile gerçekleştiğini bildirdi. Saldırı, 12 milyon m³ günlük gaz üretimini etkiledi; bu, İran’ın toplam üretiminin %2’sine denk. Petrol fiyatları %7 yükseldi.
Bölgesel ve küresel yankılar
İran, “Sert Ceza” operasyonuyla misilleme yapacağını duyurdu; Tel Aviv’e yönelik tehditlerini yineledi. Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla diplomasi önerdi. BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya saldırıyı kınadı, ABD İsrail’i destekledi. Uzmanlar, İran’ın enerji altyapısındaki savunmasızlığın, bölgesel istikrarsızlığı artırabileceğini belirtiyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: