Ortadoğu’da İsrail ile İran arasında 13 Haziran’da başlayan ve dördüncü gününe giren çatışmalar, küresel diplomasiyi ve bölge güvenliğini tehdit ediyor. İsrail’in nükleer tesisler ile askeri hedeflere yönelik saldırıları ve İran’ın balistik füze misillemeleri, 128’i İran’da, 16’sı İsrail’de olmak üzere yüzlerce can kaybına yol açtı. Bu kaos ortamında ABD Başkanı Donald Trump, Kanada’daki G7 zirvesine giderken yaptığı açıklamada, İsrail’i desteklemeye devam edeceklerini, ancak İran ile İsrail arasında bir anlaşma zamanının geldiğini vurguladı. Trump’ın, İsrail’in İran lideri Ali Hamaney’e suikast planını veto ettiği iddiaları da gündemi sarsıyor. İşte çatışmanın seyri ve Trump’ın diplomatik hamleleri.
Donald Trump Kimdir?
Donald Trump, 14 Haziran 1946’da New York’ta doğan Amerikalı iş insanı, medya kişiliği ve siyasetçi. 2017-2021 arasında ABD’nin 45. başkanı olarak görev yaptı ve 2025’te ikinci kez başkan seçildi. Trump, emlak sektöründeki kariyeri ve “The Apprentice” programıyla tanındı. İlk döneminde İran nükleer anlaşmasından (JCPOA) çekilmesi, İsrail’in Kudüs’ü başkent olarak tanıması ve Abraham Anlaşmaları gibi hamlelerle Ortadoğu politikasında etkili oldu. İkinci döneminde nükleer diplomasiye odaklanan Trump, İsrail-İran çatışmasında hem İsrail’i destekliyor hem de İran’la anlaşma arayışını sürdürüyor. Ancak, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile zaman zaman gerilen ilişkileri, diplomatik çabalarını karmaşıklaştırıyor. Trump, çatışmayı sonlandırmak için “anlaşma zamanı” diyerek barış çağrısı yapıyor.
Trump’ın Anlaşma Çağrısı Ne Anlama Geliyor?
Trump, 16 Haziran’da G7 zirvesine giderken gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail-İran çatışmasına çözüm için diplomasiye şans verilmesi gerektiğini belirtti: “Bence artık bir anlaşmanın zamanı geldi ve ne olacağını göreceğiz. Ama bazen işleri kendi aralarında halletmeleri gerekiyor.” İsrail’in savunmasına tam destek verdiklerini yineleyen Trump, Netanyahu ile “büyük saygı” çerçevesinde anlaştıklarını söyledi. Ancak, İsrail’in saldırıları durdurmasını isteyip istemediği sorusuna yanıt vermekten kaçındı. Trump, İran’a nükleer programını sınırlaması için 60 günlük bir süre tanıdığını ve bu sürenin dolduğunu ifade etmişti. Çatışmaların başlamasından önce İran’la nükleer görüşmeler yürüten Trump, İsrail’in saldırılarından haberdar olduğunu ve “çok başarılı” bulduğunu belirtti, ancak diplomasi için hala umut olduğunu vurguladı.
Hamaney Suikastı İddiası
ABD medyasında yer alan haberlere göre, İsrail, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e suikast planı geliştirdi ve bu planı Trump yönetimine sundu. Ancak Trump, bu öneriyi reddetti. Axios’tan Barak Ravid’e konuşan bir ABD’li yetkili, Trump’ın “Siyasi liderlerin öldürülmesi masada bile olmamalı” dediğini aktardı. AP ve CBS’ye konuşan yetkililer, Trump’ın Hamaney’e suikastın çatışmayı alevlendireceğini ve bölgeyi istikrarsızlaştıracağını düşündüğünü belirtti. Netanyahu, Fox News’te bu iddiaları “yanlış haber” olarak nitelese de, doğrudan yalanlamadı. Trump’ın bu veto kararı, çatışmanın daha geniş bir savaşa dönüşmesini önleme çabasını yansıtıyor. İran Dışişleri Bakanlığı, ABD’yi İsrail’in saldırılarından sorumlu tutarken, Trump, “ABD’nin saldırılarla ilgisi yok” diyerek İran’ı uyardı: “Bize saldırı olursa, görülmemiş bir güçle karşılık veririz.”
Yorumlar
Kalan Karakter: