300 yıl büyük deprem beklenmiyor

23 Nisan 2025’te Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’da büyük tedirginlik yaratırken, artçı sarsıntılar bölgeyi etkilemeye devam ediyor. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı ve Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Ateş, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerindeki Bolu’nun deprem riskine dair önemli açıklamalar yaptı. Ateş, Bolu’da kısa vadede büyük bir deprem beklenmediğini, ancak eski yapıların 5.2 büyüklüğündeki bir depremde bile yıkılabileceğini vurguladı. İşte Ateş’in açıklamalarının detayları:

Prof. Dr. Ali Ateş’in açıklamaları, Bolu için 250-300 yıl boyunca büyük bir deprem riski olmadığını gösterse de, eski yapıların 5.2 büyüklüğündeki depremlerde bile yıkılabileceği uyarısı kritik bir mesaj veriyor. Bölgedeki yapı stokunun acilen taranması ve güçlendirme çalışmalarının hızlanması gerektiğini vurgulayan Ateş, depreme hazırlık çalışmalarının kesintisiz sürdürülmesini istedi. Bolu, kısa vadede rahat bir nefes alsa da, uzun vadeli hazırlık şart.

Bolu’da Kısa Vadede Büyük Deprem Riski Yok

Prof. Dr. Ali Ateş, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan Bolu’nun deprem riskini tarihsel verilere dayandırarak değerlendirdi. Gerede (1944), Mudurnu (1944) ve Abant (1957) depremlerinden bu yana geçen sürenin, fayların büyük bir deprem için yeterli enerji biriktirmediğini belirtti. Ateş, “Bolu’da kısa vadede büyük bir deprem beklenmiyor. Bu fayların dönüşüm periyotları 250-300 yıl gibi uzun bir süreyi kapsıyor. Şu anki verilere göre, bu süre henüz dolmadı,” dedi. Ancak 5.1’e kadar küçük depremlerin her zaman olabileceğini ve bunların genellikle yıkıcı olmadığını ekledi.

Ateş, 23 Nisan’daki İstanbul depreminin Bolu’ya etkisini de değerlendirdi. “İstanbul’daki 6.2’lik depremin Bolu’ya doğrudan bir etkisi yok. Titreşimler hissedilmiş olabilir, ama stres transferi açısından yakın zamanda Bolu’da bir depremi tetiklemez,” diyerek bölgedeki fayların bağımsız hareket ettiğini ifade etti.

Eski Yapılar için 5.2 Uyarısı

Prof. Dr. Ateş, Bolu’daki yapı stokunun durumuna dikkat çekti. 2018 Deprem Yönetmeliği’ne uygun inşa edilen binaların 7.0-7.2 büyüklüğündeki depremlere dayanabileceğini, ancak eski yapıların ciddi risk altında olduğunu belirtti. “Eski binalar, 5.2’lik bir depremde bile hasar görebilir veya yıkılabilir,” uyarısında bulundu. Ateş, bu riski azaltmak için şu önerileri sıraladı:

• Yapı Stoğu Taraması: Binaların hangi yılda inşa edildiği ve hangi deprem yönetmeliğine göre tasarlandığı belirlenmeli.
• Performans Analizi: Mevcut binalar, güncel yönetmelik şartlarına göre test edilmeli.
• Güçlendirme veya Yıkım: Yönetmeliğe uymayan binalar ya güçlendirilmeli ya da yıkılmalı.

Ateş, Türkiye’de bugüne kadar 10 farklı deprem yönetmeliği yayımlandığını ve her yeni yönetmeliğin önceki eksiklikleri giderdiğini vurguladı. “2018 Deprem Yönetmeliği, yeni bilgiler ve kriterlerle geliştirildi. Eski binalar, bu standartlara uymayabilir,” dedi.

İstanbul Depremiyle Bağlantı

Ateş, İstanbul’daki 6.2’lik depremin Kumburgaz Fayı’nın batı ucunda gerçekleştiğini ve bu depremin büyük İstanbul depremi riskini artırdığını belirten diğer uzmanlarla aynı görüşü paylaşmadı. Bolu’nun fay segmentlerinin İstanbul’daki faylardan bağımsız olduğunu ve stres transferinin Bolu’yu kısa vadede etkilemeyeceğini savundu. Ancak İstanbul’daki depremin artçılarının 1,5-2 ay sürebileceğini doğrulayan Kandilli Rasathanesi raporlarına atıfta bulundu.