Barış için kritik buluşma: Ukrayna ve Rusya heyetleri İstanbul’da görüşüyor

Ukrayna ve Rusya heyetleri, devam eden savaşı sona erdirmek için müzakerelerin ikinci turu kapsamında 2 Haziran’da İstanbul’da bir araya gelecek. Çırağan Sarayı’nda saat 13.00’te başlayacak görüşmelerde, ateşkes, esir takası ve kaçırılan çocukların iadesi gibi hayati konular masaya yatırılacak. Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşecek bu toplantı, diplomasi umutlarını yeniden canlandırabilir.

İlk tur görüşmeler 16 Mayıs’ta Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde yapılmış ve 1000’e karşı 1000 kişilik esir takası anlaşmasıyla sonuçlanmıştı. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov’un liderlik edeceği Ukrayna heyeti ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Medinskiy’in başkanlık edeceği Rus heyeti, barış sürecinde somut adımlar atmayı hedefliyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın arabuluculuğu, sürecin kilit noktalarından biri olarak öne çıkıyor.

Zelenski’nin öncelikleri: Ateşkes ve çocuklar

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 1 Haziran’da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İstanbul görüşmeleri öncesi savunma, dışişleri ve istihbarat birimlerinden brifing aldığını belirtti. Zelenski, Ukrayna’nın önceliklerini şu şekilde sıraladı: şartsız ve kapsamlı ateşkes, karşılıklı esir takası, kaçırılan Ukraynalı çocukların iadesi ve kalıcı barış için liderler zirvesi hazırlığı. “Bu başlıklar, yalnızca en üst düzeyde çözülebilir” diyen Zelenski, 2 Haziran’dan somut sonuçlar beklediklerini vurguladı.

Zelenski, X platformunda, “Rusya’nın samimiyeti, İstanbul’daki masada belli olacak” diyerek, Putin’le doğrudan görüşme talebini yineledi. Ukrayna, savaşın başından beri 20 binden fazla çocuğun Rusya tarafından kaçırıldığını iddia ediyor. BM raporları, bu çocukların bir kısmının askeri eğitim kamplarına gönderildiğini öne sürüyor.

Rusya’nın tutumu ve Lavrov’un açıklamaları

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 27 Mayıs’ta, müzakerelerin ikinci turu için İstanbul’u önerdiklerini ve Medinskiy’in heyete liderlik edeceğini açıkladı. Lavrov, “Türkiye’nin misafirperver platformu, barış sürecine katkı sağlıyor” diyerek, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Moskova ziyaretine atıfta bulundu. Rusya, 16 Mayıs’taki esir takasını “barış yolunda bir adım” olarak nitelendiriyor ancak ateşkes için önkoşulsuz görüşme istiyor.

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, 30 Mayıs’ta, “Geçici ateşkes, memorandumla şekillenecek” dedi, ancak Ukrayna’nın önerdiği koşulsuz ateşkesi reddetti. X’te Rus kullanıcılar, İstanbul görüşmelerini “diplomatik bir taktik” olarak görürken, Ukraynalılar “somut sonuç” talep ediyor.

İstanbul’un diplomasi merkezi rolü

Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk rolünü güçlendiriyor. 16 Mayıs’taki görüşmelerde 1000’er kişilik esir takası anlaşması, İstanbul’un güvenilir bir diplomasi zemini olduğunu kanıtladı. Dışişleri Bakanlığı, 2 Haziran’daki toplantının Çırağan Sarayı’nda yapılacağını doğruladı. Hakan Fidan, 31 Mayıs’ta Kiev’de yaptığı açıklamada, “İstanbul’da yakalanan ivme, kalıcı barışa dönüşebilir” dedi. Fidan, olumlu sonuçlar alınması halinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Trump, Putin ve Zelenski ile dörtlü bir zirve düzenleyebileceğini belirtti.

X’te, görüşmeler öncesi heyecan yüksek. Kullanıcılar, “İstanbul, barışın merkezi oluyor” yorumları yaparken, bazıları Rusya’nın ateşkes taleplerine şüpheyle yaklaşıyor. 31 Mayıs’ta Ukrayna’nın 40’tan fazla Rus uçağını vurması, görüşmeler öncesi gerilimi artırdı. Ancak, uzmanlar, 2 Haziran’ın savaşın seyrini değiştirebilecek bir dönüm noktası olabileceğini düşünüyor.